Giọt mưa thu là nhạc phẩm cuối cùng của nhạc sĩ Đặng Thế Phong được ông viết vào những ngày cuối đời trên giường bệnh năm 1942. Ban đầu bản nhạc mang tên Vạn cổ sầu, nhưng theo ý một vài người bạn, ông đặt lại là Giọt mưa thu cho bớt sầu thảm hơn. Theo một số tài liệu thì ca khúc này có sự tham gia viết lời của Bùi Công Kỳ.
Lời bài hát
Ngoài hiên giọt mưa thu thánh thót rơi
Trời lắng u buồn mây hắt hiu ngừng trôi
Nghe gió thoảng mơ hồ trong mưa thu
Ai khóc ai than hờ!
Vài con chim non chiêm chiếp kêu trên cành
như nhủ trời xanh
Gió ngừng đi
mưa buồn chi
cho cõi lòng lâm ly
Hồn thu tới nơi đây gieo buồn lây
Lòng vắng muôn bề không liếp che gió về
Ai nức nở thương đời
chân buông mau
dương thế bao la sầu
Người mong mây tan cho gió hiu hiu lạnh
mây ngỏ trời xanh
chắc gì vui
mưa còn rơi
bao kiếp sầu ta nguôi
Gió xa xôi vẫn về
Mưa giăng mù lê thê
Đến bao năm nữa trời ...
... Vợ chồng Ngâu thôi khóc vì thu
Bài hát do ca sĩ Ánh Tuyết Trình bày
Nhận xét
Nhạc sĩ Phạm Duy Từ khu vườn nhỏ ra tới sông dài, sông rộng, bây giờ Đặng Thế Phong còn đi xa hơn nữa, đi tới cuối cuộc đời của mình qua một ca khúc mà mới đầu anh định đặt tên là Vạn cổ sầu. Đó là bài Giọt mưa thu: Ngoài hiên giọt mưa thu thánh thót rơiTrời lắng u sầu mây hắt hiu ngừng trôiNghe gió thoảng mơ hồTrong mưa thu ai khóc ai than hờ... Bây giờ mùa thu đối với anh là một sự chia ly, sự chết chóc. Dương thế trong mùa thu bao la sầu, gió xa xôi vẫn về, mưa giăng mù lê thê và lũ chim non chiêm chiếp kêu trên cành hay vợ chồng Ngâu sẽ mãi mãi khóc vì thu... Vài con chim non chiêm chiếp kêu trên cànhNhư nhủ trời xanhGió ngừng đi, mưa buồn chiCho cõi đời lâm lyHồn thu tới nơi đây gieo buồn lâyLòng vắng muôn bề không liếp che, gió vềAi nức nở thương, đời châu buông mauDương thế bao la sầu. Giọt mưa thu nghe như bản Nhạc sầu trong thơ Huy Cận: Ai chết đó, nhạc buồn chi lắm thếChiều mồ côi, đời rét mướt ngoài đường...Từng tiếng lệ, ấy mộng sầu lá úaChim vui đâu, cây đã gẫy vài cành... Trong bài Giọt mưa thu, Đặng Thế Phong dung hợp cả hai âm giai thất cung Tây Phương và ngũ cung Việt Nam để nói lên cái hắt hiu, cái lâm ly, cái xa xôi của mùa thu ngoài đời và trong đời mình. Với Giọt mưa thu, Đặng Thế Phong còn cho ta thấy sự chuyển thể khéo léo trong ca nhạc Việt Nam loại mới, xứng đáng là sự nối dài của nhạc cổ truyền. Lối hành âm từ giọng Mi mineur qua La majeur ở nhiều đoạn trong bài Giọt mưa thu chẳng khác chi lối chuyển thể trong loại hát bồng mạc, sa mạc nhưng phong phú hơn. Nếu nghiên cứu theo lối Tây Phương thì ca khúc được xây dựng trên mode dorien rất gần gũi với một dạng trong ngũ cung Á Đông. Âm vực của bài này rất rộng, nét nhạc đi từ nốt Si trầm vói lên tận Sol cao, cốt ý diễn tả cái sầu thiên cổ trong mùa thu, có mưa rơi không bao giờ ngừng.
Nhạc sĩ Trần Minh Phi
...Phong cách sáng tác này được ông tiếp tục trong ca khúc Giọt mưa thu. Nghĩa là thất cung kết hợp nhuần nhị với ngũ cung, nhưng trong bài này, ông viết có học thuật hơn khi ứng dụng kỹ thuật métabole (chuyển hệ) làm cho âm điệu bài hát trở nên nhiều màu sắc hơn. Bài này, hồi mới lớn cứ mỗi khi mưa, tôi lại bật máy cassette lên nghe, nhất là những đêm mưa nỉ non rơi không nhỏ không to, nghe hoài băng nhão khiến bài hát nghe càng…não nề, nghe mưa như thê thiết hơn.
Lời bài hát
- Ngoài hiên giọt mưa thu thánh thót rơi
- Trời lắng u buồn mây hắt hiu ngừng trôi
- Nghe gió thoảng mơ hồ trong mưa thu
- Ai khóc ai than hờ!
- Vài con chim non chiêm chiếp kêu trên cành
- Như nhủ trời xanh
- Gió ngừng đi
- Mưa buồn chi
- Cho cõi lòng lâm ly
- Hồn thu tới nơi đây gieo buồn lây
- Lòng vắng muôn bề không liếp che gió về
- Ai nức nở thương đời
- Châu buông mau
- Dương thế bao la sầu
- Người mong mây tan cho gió hiu hiu lạnh
- Mây ngỏ trời xanh
- Chắc gì vui
- Mưa còn rơi
- Bao kiếp sầu ta nguôi
- Gió xa xôi vẫn về
- Mưa giăng mù lê thê
- Đến bao năm nữa trời
- Vợ chồng Ngâu thôi khóc vì thu
Lời hát trên nhiều trang nhạc và ca sĩ khi trình bài Giọt mưa thu thường nhầm câu Ai nức nở thương đời châu buôn mau thành Ai nức nở thương đời chân buôn mau. Từ "châu" ở đây có nghĩa là nước mắt.
Read more...
